Het 5 stappenplan voor minder luchtweginfecties in het najaar
In deze periode met relatief veel koud en vochtige weer, is het voor melkveehouders belangrijk om alert te zijn op de gezondheid van hun kalveren. U kent het wel, hoestende kalveren. Terwijl de eerste kalfjes behandeld worden, is de volgende weer aan het hoesten. Hoewel het verband tussen vochtig weer en longontsteking zeker aanwezig is, speelt weerstand hierin een cruciale rol. Sterke kalveren met een goed immuunsysteem hebben beduidend minder last van deze aandoening, zelfs tijdens de uitdagende herfstperiode.
Longontsteking is nog steeds een groot probleem in de kalveropfok. Gemiddeld krijgt 25% van de kalveren last van longontsteking en het is naast diarree de tweede oorzaak bij kalversterfte. Symptomen van een kalf met longontsteking zijn: hoesten, snotneuzen, koorts en een verminderde groei. Toch is longontsteking niet altijd duidelijk zichtbaar, maar het kan wel tot grote financiële verliezen leiden.
De gevolgen van longontsteking op een rijtje:
- Meer antibioticagebruik en een verminderde groei van het kalf. Longontsteking is tevens de hoofdoorzaak van antibioticagebruik bij kalveren (60%-70%).
- De groei van een kalf met longontsteking kan wel 100-1500 gram per dag minder zijn ten opzichte van gezonde kalveren.
- Longontsteking zorgt ook voor verminderde prestaties als het dier in lactatie is. Krijgt het kalf de eerste 6 weken longontsteking dan zorgt dit voor 4% lagere melkproductie in de eerste lactatie en in de tweede lactatie zelfs voor 8% lagere productie. Dit komt door de lagere groei met als gevolg een lagere benutting van de genetische potentie.
- Longontsteking geeft blijvende schade aan de longen. Het ademen kost het dier hierdoor meer energie. Deze energie gaat dan niet naar de groei of melkproductie.
- Ook zullen de vaarzen die als kalf een longontsteking door hebben gemaakt gemiddeld een halve maand later afkalven en hebben een lager drachtigheidspercentage.
Hoe kunnen we de kans op luchtweginfecties verkleinen?
Een preventieprogramma om het aantal luchtweginfecties in de melkperiode te verminderen moet gericht zijn op het verhogen van de weerstand in combinatie met het verlagen van de infectiedruk.
Stappenplan voor minder luchtweginfecties
Stap 1. Biestmanagement
Het verbeteren van het biestmanagement is een essentiële stap om de weerstand van de kalveren te versterken. Zorg ervoor dat de kalveren binnen 1uur na de geboorte voldoende biest krijgen toegediend. 4L biest met een brix-waarde van minimaal 22 is voldoende, maar een hogere Brix-waarde is altijd beter. Is de Brix-waarde van de biest te laag dan kan de biest worden opgewaardeerd met Colostrum Mix.
Wees er ook op verdacht dat biestkwaliteit beïnvloed wordt door voeding van de moederkoe tijdens de droogstandsperiode. Het verstrekken van alle essentiële vitamines en sporenelementen aan de koe door middel van een Dry Mineral bolus heeft een positief effect op de biestkwaliteit maar ook op het kalf.
Stap 2. Hard voeren in de melkperiode
Durf de kalveren harder te voeren en voer volgens een uitgebalanceerd voedingsschema. Zorg ervoor dat de kalveren in de gehele melkperiode minimaal 850 gram per dag groeien.
Voer bijvoorbeeld de kalveren op hetzelfde tijdstip, zorg voor de juiste temperatuur van de melk en zorg ervoor dat de melk goed is geroerd of dezelfde concentratie heeft. Dit draagt bij aan een verbeterd afweersysteem en zorgt ervoor dat de kalveren beter bestand zijn tegen infecties.
Wordt alleen koemelk gevoerd aan kalveren, dan is het noodzakelijk essentiële vitamines en minelaren als supplement toe te voegen aan de melk. Topro Milk Boost is een supplement dat extra sporenelementen en vitamines toevoegt aan melk, waardoor de weerstand van het kalf toeneemt en de kans op longontsteking vermindert.
Stap 3. Huisvesting
Huisvesting en het klimaat van de stal klinken voor de hand liggend, maar worden vaak nog onderschat. Tocht is de nummer 1 oorzaak van longontsteking bij kalveren. Wees daarom ook erg kritisch op de luchtstroom in de stal. Voorkom daarentegen ook dat kalveren nat liggen; voldoende stro in de hokken is daarbij erg belangrijk.
Stap 4. Voorkomen van stress
Het voorkomen van stresssituaties zorgt voor een vermindering op het risico op longontsteking. Kalveren die gestrest zijn hebben een lagere weerstand en zijn dus vatbaarder voor infecties. Plan daarom strategisch het onthoornen en omhokken van de kalveren in en zorg voor een geleidelijke overgang van melkvoeding naar ruwvoer om stress te minimaliseren. Het all-in-all-out systeem (dus alle kalveren tegelijk omhokken) met leegstand van de hokken zorgt voor verminderde stress en voor het doorbreken van de ziekteketen. De Topro Bronchi Fit is een goed supplement dat rondom stressperiodes gevoerd kan voeren. De combinatie van eucalyptol, muntolie en menthol verlicht de ademhaling en helpt bij het opschonen van de luchtwegen door het makkelijker verwijderen van slijm.
Stap 5. Hygiëne rondom het kalf
Het is vanzelfsprekend om hygiënisch te werken rondom het kalf. Diverse factoren hebben een positief effect op de verlaging van de infectiedruk, zoals een schone afkalfstal, schoon materiaal melken, schone kalverhokjes en de navel ontsmetten direct na de geboorte.
Daarnaast is het van belang dat er niet met de hoge drukspuit gespoten wordt in dezelfde omgeving als waar kalveren zich bevinden. Verplaatsbare kalverhokjes naar buiten transporteren is een simpele oplossing, maar daar wordt nog vaak niet aan gedacht. Het schoonmaken van kalverhokjes met behulp van een schuimreiniger en een desinfectans zorgt voor een minimale bacterie aanwezigheid en voor een goede start van nieuwe kalfjes in de eenlinghokken.
Longontsteking de baas zijn loont! Als er geïnvesteerd wordt in de kalveren, betaalt dat zich altijd terug door het hebben van gezond en productief vee.
Verder lezen over het stappenplan? Lees hier verder.